Tuladha
UNSUR-UNSUR EKSTERNAL WACANA
1. Implikatur
a. Implikatur
Convertation (Percakapan)
Anggi : Kunci kost mu neng
ndi Bet?
Beti : Neng
biasane
b. Implikatur
Conventation
Saiki Andre wis kerja ning negara Paman Sam
2. Presuposisi
Eka :
Wis entuk novel basa Jawa?
Mita :
Mau tokone
tutup
3. Referensi
a. Referensi
menurut Acuan
1. Eksopora
Kursi kae jupuken
Motorku banne bocor, dheweke sing nambalke.
2. Endopora
a. Referensi
Endopora Anafora
Mas Andre wis entuk kerjaan, sanajan dheweke
lagi wae lulus.
b. Referensi Endopora Katafora
Sakwise dheweke mlebu, banjur Andre nangis.
b. Referensi
menurut Jenis
1. Personal
·
Kata ganti orang Pertama
Adikku lagi sekolah nalika Mas Andre kondur.
·
Kata ganti orang Kedua
Aku ketemu adikmu wingi sore.
·
Kata ganti orang Ketiga
Dheweke menyang Solo wingi bengi.
2. Demonstratif
Andre : Bantalku wingi neng ndi
Ron?
Roni : Walah neng cedak karpet
kae.
3. Komparatif
Penyanyine wingi mirip Dinda.
c. Referensi
menurut Bentuk
1. Referensi
dengan nama
Andre seneng banget bakso, mie ayam lan soto.
2. Referensi
dengan kata ganti
Sinta sing kepilih dadi Ketua OSIS saiki. Dheweke pancen giat ugi
kerja keras.
3. Referensi
dengan pelesapan
Simbah putri boten nembe dedonga, ananging nyuwun sih kawelasaning
Gusti.
(Simbah putri lesap)
4. Inferensi
A :
Wah, wis tekan, ayo tuku lumpia sikek.
B :
Mending ning Lawang sewu disek.
(Kutha ingkang dipunmaksud inggih menika
Semarang)
a. Aku
wis weruh kamarmu.
b. Jebul TVne mung cilik.
(wonten ing kamar ingkang
dipunmaksud wonten TVnipun)
5. Konteks
Wacana
a. Faktor
Penentu
·
Latar dan suasana
Nalika Ani ning pasar Ani ketemu Desi banjur ana omongan:
Ani : Wah tumbas apa wae,
kranangmu ngasi ra muat.
Desi : Iya, ning omah lagi
ana hajatan.
·
Peserta tuturan
Penutur : Wis suwe ning kene?
Penerima tuturan : lagi
wae tekan.
·
Hasil atau tanggapan
Anggi : Kunci kost mu neng ndi Bet?
Beti : Neng biasane
(saking pacelathon menika Anggi
saged mangertosi wonten pundi kunci kostipun Beti)
·
Pesan/amanat
Ibu :
Nduk, anggenmu sekolah sing sregep, aja nganti bolos anggonmu sekolah.
Astri : Inggih b,u,
pangestunipun.
(nasihatipun Ibu dhateng Astri supados sregep sinau)
·
Cara, nada, sikap
Lala : Ya
Allah, kok iso kadadean kaya ngunu, saiki pie keadaane Anis?
(anggenipun Lala nyuwun pirsa kanthi gugup)
·
Sarana
Anggi : Kunci
kost mu neng ndi Bet?
Beti : Neng
biasane
(anggenipun Anggi nyuwun pirsa mawi basa lisan)
·
Norma
Andi : Bu, bapak sampun dhahar
napa dereng?
(anggenipun Andi nyuwun pirsa kaliyan Ibu ngginakake unggah-ungguh tata
krama ingkang trep)
·
Jenis
Sembah Bekti
Rikala srengenge
munggah ing pangarsa
Rikala polah
pranah ora bisa kaetung
Rama miwah ibu
tansah agawe bungah
Ora ana kang
bisa tak lakoni
Kajaba
ngaturaken sembah bekti kula
Duh rama. . . .
Duh ibu. . . .
Putri tansah
agawe susah
Pangestunipun
mugi tansah agawe bungah
(jenis saking wacana menika inggih menika enis geguritan)
b. Konteks
Percakapan
·
Konteks Linguistik
Anggi lagi tuku bakso ning pasar.
·
Konteks Epistemis
Kuwi tulung diuripke.
(Kipas angin)
·
Konteks Fisik
Gunung merapi kuwi cetho banget nek lagi bar udan.
·
Konteks Sosial
Kerja bakti wingi kae diadakke karang taruna.
0 komentar:
Posting Komentar